W ubiegłym tygodniu obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Białej Laski, z tej okazji warto przypomnieć jakie mają prawa osoby z niepełnosprawnością wzroku.
Źródło: PFRON
1. Wsparcie ze środków PFRON
Osoby niewidome i słabo widzące mogą ubiegać się o:
- pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania,
- dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu elektronicznego i oprogramowania,
- pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego sprzętu elektronicznego,
- dofinansowanie do nauki na poziomie wyższym,
- dofinansowanie likwidacji barier w komunikowaniu,
- dofinansowanie do sprzętu rehabilitacyjnego, ortopedycznego i środków pomocniczych,
- dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych.
2. Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej
Od niedawna w Polsce – oczywiście z myślą także o osobach z niepełnosprawnością wzroku – realizowany jest program „Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej”.
3. Ulgi i uprawnienia w komunikacji kolejowej i autobusowej
- Osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku oraz ich przewodnicy mogą korzystać ze zniżek w komunikacji PKP/PKS.
- Osoby niewidome i słabo widzące są też wymienione wśród pasażerów, którym przysługuje asysta podczas przemieszczania się po terenie dworca kolejowego, peronów, przejść podziemnych, kładek i innych ciągów komunikacyjnych, na których dozwolone jest poruszanie się pieszych. Asystę związaną z wejściem i wyjściem do i z pociągu realizuje drużyna konduktorska konkretnego przewoźnika.
4. Ulgi w komunikacji miejskiej
Ulgi zależą od stopnia niepełnosprawności, a w wielu miejscowościach także przewodnik osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku podróżuje bezpłatnie.
5. Uprawnienia w podróży samolotem
- Wiele linii lotniczych zapewnia osobom z niepełnosprawnością wzroku asystę na lotnisku. Asystent może towarzyszyć w czasie procesu odprawy biletowo-bagażowej, w drodze do samolotu ze stanowiska odprawy oraz z samolotu do hali przylotów po odbiorze bagażu na lotnisku docelowym. Także w czasie lotu personel pokładowy otacza takie osoby szczególną opieką.
- Osoby podróżujące z psem przewodnikiem mogą podróżować z nim w kabinie pasażerskiej samolotu.
6. Karta parkingowa
Niepełnosprawność narządu wzroku może być wskazaniem do otrzymania karty parkingowej, nawet przy stopniu umiarkowanym.
7. Ulga rehabilitacyjna
Osoby z niepełnosprawnością lub mające na utrzymaniu taką osobę mogą korzystać z odliczeń w ramach rozliczania rocznego podatku od osób fizycznych (PIT). W rozliczeniu tym mogą uwzględnić poniesione wydatki na rehabilitację albo wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych.
8. Zwolnienie z opłat za psa asystującego
W myśl przepisów pies asystujący jest to „odpowiednio wyszkolony i specjalnie oznaczony pies, posiadający stosowny certyfikat”. Zalicza się do nich m.in. pies przewodnik osoby niewidomej.
9. Zwolnienie z opłaty uzdrowiskowej
Z opłaty uzdrowiskowej zwolnione są m.in. osoba niewidoma i jej przewodnik.
10. Zwolnienie z abonamentu radiowo-telewizyjnego
Osoby niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15%, są zwolnione z opłat za abonament RTV.
11. Ulgi i uprawnienia pocztowe
Osoby niewidome mogą korzystać z rozmaitych uprawnień korzystając z usług pocztowych. Należą do nich:
- bezpłatne doręczanie listów, paczek i przekazów bezpośrednio do domu osoby z niepełnosprawnością,
- przyjmowanie w miejscu zamieszkania prawidłowo opłaconej przesyłki niebędącej przesyłką rejestrowaną,
- całkowite zwolnienie z opłat przesyłek nadanych przez osobę niewidzącą i adresowanych do innej osoby niewidzącej, biblioteki lub organizacji, które działają na rzecz osób z takim rodzajem niepełnosprawności,
- bezpłatne dostarczanie przesyłek adresowanych przez wspomniane instytucje do osób niewidzących.
12. Ulgi i uprawnienia telekomunikacyjne
13. Uprawnienia w bankach
Zgodnie z Prawem bankowym, osoba niewidoma lub słabo widząca ma prawo otrzymywania ogólnych warunków umów oraz regulaminów, a także niektórych innych informacji (wymienionych w ustawie Prawo bankowe) m.in. jako nagrania audio, wydruku w alfabecie Braille’a lub wydruku z wielkością czcionki wygodną do czytania – w terminie 7 dni od zgłoszenia takiej potrzeby. Treści te udostępnia się także przez system bankowości elektronicznej.
14. Podpisywanie umów
W Polsce od 16 kwietnia 2010 r. osoba niewidoma może samodzielnie podpisywać różnego rodzaju dokumenty, w tym umowy, i taki podpis jest ważny. Wcześniej, zgodnie z uchylonym przepisem, jeśli chciała złożyć oświadczenie woli na piśmie, musiało ono być złożone w formie aktu notarialnego.
15. Dostępność architektoniczna i informacyjno-komunikacyjna
16. Dofinansowanie do zatrudnienia
Pracodawcy zatrudniającemu osoby niepełnosprawne przysługuje miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.
17. Udogodnienia wyborcze
Najważniejszym udogodnieniem z perspektywy osób niewidomych jest możliwość komfortowego i – co ważne – tajnego oddania głosu dzięki nakładce w alfabecie Braille’a, która na jej życzenie zostanie dostarczona do lokalu wyborczego. Znając numer listy i kandydata, na którego chce oddać głos, wyborca z niepełnosprawnością wzroku może znaleźć go samodzielnie na karcie do głosowania.
By uzyskać informacje na temat numeru listy i kandydata, na którego osoba niewidoma chce oddać głos, może ona zwrócić się z prośbą do komisji, która jest zobowiązana do przekazania ustnie treści obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz o zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów.